sinə

is. <fars.>

1. Döş, köks. <Müəllim> Tellinin nəfəs aldıqca qalxıb-enən sinəsinə baxırdı. S. H.. Qız başını sinəsinə endirdi. M. Hüs.. // Bədənin, ciyərlərin və ürəyin yerləşdiyi həmin nahiyəsi; döş qəfəsi.

2. Yamac. Dağların sinəsindən axıb gələn bulaqlar və xırda çaylar isə birləşərək daha güclü və iri çaylara çevrilir. M. İ.. Budur, dikbaşlı dağlar; Sinəsi daşlı dağlar; Yerli-dibli sökülür. M. Müş..

3. məc. Ürək, qəlb mənasında. Sinəm yanır. Sinəsində məhəbbəti olmaq. – Aləm bilir, çoxdur sinəmdə dərdim; Doqquz ay qoynumda oğul bəslədim. «Aşıq Qərib». Varımdı sinədə dərdü qəmi-nihan, ölürəm; Fəda olum sənə, gəl eylə imtahan, ölürəm. X. N..

4. Sinəsindən şəklində – özündən. Bundan sonra görüm kim cürət edib dilinə gətirə biləcək ki, belə iş yoxdur, bu əhvalatı dərviş öz sinəsindən icad edib. N. V..

◊ Sinə gərmək – özünü qorxmadan qabağa verərək, mərdcəsinə qorumaq, müqavimət göstərmək; köks gərmək. O hər cövrə, cəfaya sinə gərdi, dayandı; Yanmadı tək həyatda, öləndə də o yandı! B. V.. Sinə vermək – bax sinə gərmək. Sinə vurmaq – məhərrəm ayında yas əlaməti olaraq əlləri ilə öz sinələrinə vurma mərasimi. <Uşaqlar> sıra ilə oturub, avaz ilə . . mərsiyə deyər, sinə vurardılar. H. S.. <Fərəc:> Mən danışdıqca, ərz olsun, gərək siz də ağlayasınız və sinə vurasınız. Qant.. Sinəsinə dağ çəkmək – bax ürəyinə dağ çəkmək («ürək»də). <Əbdül:> <Saranın> ölümü mənim sinəmə dağ çəkdi. C. C.. Rübabə bu rəftarı ilə Gəldiyevin sinəsinə sanki bir dağ çəkdi. M. C.. Mən tez endim atımdan, əyildim ona sarı; Sinəmə dağ çəkirdi həzin pıçıltıları. B. V.. Sinəsinə sərin su səpmək – bax ürəyinə buzlu su səpmək («ürək»də). Nisə xalanın sinəsinə sərin su səpdilər. M. C.. Sinəsinə yatmaq (düşmək) – bax ürəyinə yatmaq («ürək»də). Dəmirin hərəkətləri, hazırcavablığı Sevdim kişinin sinəsinə yatırdı. Ə. Vəl.. Sinəsini qabağa (irəli) vermək (sipər etmək) – bax sinə gərmək. <Rüstəm Qızyetərə:> Nə deyəcəksən, həm manqabaşçısısan, həm də fəal, sinəni ver qabağa, katibi oturt yerində. M. İ.. Cəngavərlər sinələrini sipər edib, ağ gün uğrunda ölümdirim döyüşlərinə atılırlar. S. R..